“Yaşamın olduğu yerde umut da vardır”
“Küçücük Bedeninde Koca Bir Evren Taşıyan İnsan” başlıklı yazımda İtalyan astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçi olan Galilei Gelileo’nun 300. ölüm yıldönümünde dünyaya gelen ve Albert Einstein’ın 139. doğum gününde ve aynı zamanda Pi Günü olan 14 Mart tarihinde 76 yaşında hayata gözlerini yumarak veda eden bilim dünyası tarafından Albert Einstein’den sonraki en büyük dahi olarak kabul edilen ünlü İngiliz evrenbilimci ve fizik profesörü olan Stephen Hawking’den bahsetmiştim…
Peki, yazımda anlatmaya çalıştığım ve dünyanın tanıdığı bilim adamı Stephen Hawking kimdir?
2013 yılında yazmış olduğu anı kitabında motor nöron hastalığına yakalanmasıyla ilgili, “Çok büyük bir haksızlık olduğunu düşündüm. Neden benim başıma geldi? O zamanlar hayatımın sona erdiğini düşünmüştüm ama şimdi, 50 yıl sonra hayatımdan çok memnunum.” diyerek duygularını dile getiren Stephen Hawking, İngiltere’nin Oxford kentinde 8 Ocak 1942’de doğdu.
1959’da girdiği Oxford Üniversitesi’nde doğa bilimleri okuduktan sonra Cambridge Üniversitesi’nde doktora yaptı.
1963’te tedavisi olmayan motor nöron (Amyotrofik Lateral Skleroz ALS) hastalığına yakalandı ve kendisine iki yıllık ömrü kaldığı söylendi.
1974’te ‘Hawking radyasyonu’ (Hawking ışınımı) olarak bilinen kara deliklerin yayması gerektiğini öne sürdüğü radyasyonla ilgili makalesini yayımladı.
1988’de Zamanın Kısa Tarihi: Büyük Patlamadan Karadeliklere adlı 1988’de yayımladığı kitap 10 milyondan fazla kopya sattı.
Hayatı, 2014’te The Theory of Everything (Her Şeyin Teorisi) filmiyle beyaz perdeye aktarıldı. Hawking’i Eddie Redmayne oynadı.
Stephen Hawking, 1960’ların başında 21 yaşındayken tedavisi olmayan Amyotrofik Lateral Skleroz ALS hastalığına yakalandı. Motor nöronların zamanla yüzde seksenini öldürerek sinir sistemini felç eden; ancak beynin zihinsel faaliyetlerine dokunmayan bu hastalık, Hawking’i tekerlekli sandalyede yaşamaya mahkûm etti. Ünlü bilim adamı, 1985 yılından bu yana sesini de yitirmiş olduğu için, koltuğuna yerleştirilmiş, yazıları sese dönüştürebilen bilgisayarı sayesinde insanlarla iletişim kurabiliyordu. Kuantum fiziği ve kara deliklerle ilgili iddialarıyla, bugün yaşayan bilim adamları arasında dünyada en çok tanınan isimdi.
Kara delikler ve teorileri, kuantum fiziğiyle ilgili çalışmalar sürdüren Stephen, “Zamanın Kısa Tarihi” adında yazdığı kitap onun yükselmesinde büyük rol oynamıştır. Dünya çapında satılmış ve 40 farklı dile çevrilmiştir. “Zamanın Kısa Tarihi” dışında yazmış olduğu Kara Delikler, Büyük Tasarım, Ceviz Kabuğundaki Evren, Zamanın Daha Kısa Tarihi, Kara Delikler ve Bebek Evrenler kitapları milyonlar satar. Ceviz Kabuğundaki Evren’de, dünyanın büyük bir felaket ile karşı karşıya kalabileceğini belirterek uzayda insan kolonileri kurulmasını gündeme getirmişti.
Stephen Hawking, yazdığı çocuk kitaplarıyla birlikte çocukları etkileyip onları evrenbilime yanaştırmıştır. Yazdığı kitaplar çocukların hayal dünyasını da genişletmiştir.
Fizikteki uzun kariyeri boyunca yaptığı çalışmalar ile elde ettiği başarılardan dolayı birçok ödül ve madalya almıştır. Aldığı ödüller arasında Başkanlık Özgürlük Madalyası, Copley Madalyası, Wolf Fizik Ödülü, Albert Einstein Madalyası, Asturias Prensliği Barış Ödülü, Albert Einstein Ödülü, Franklin Madalyası, Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası, Hughes Madalyası, Eddington Madalyası, Adams Ödülü, Fonseca Ödülü, Dannie Heineman Matematiksel Fizik Ödülü, Maxwell Madalyası ve Ödülü, Temel Fizik Dalında Özel Breakthrough Ödülü, Fizik Enstitüsü Dirac Madalyası bulunur…
Aldığı ödüllerin yanı sıra Kraliyet Derneği üyeliği ile Royal Society’nin ve National Academy of Sciences (Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi (N.A.S.)) üyeliği bulunmaktadır.
Cambridge Üniversitesi’nden “Lucasian Matematik Profesörü” ünvanı alır. Bu ödülü daha önce alan ikinci kişi ise Sir İsaac Newton’dan başkası değildir. Bu kadar ödül almasına rağmen hala Nobel Ödülü’nü alamamış olması ise şaşırtıcı bulunur.
1965’de evlendiği Jane Wilde büyük bir özveri ile yardımcısı destekçisi sekreteri kısacası her şeyi olur. Bu mutlu birliktelikten Lucy, Robert ve Tim adında üç çocukları olur. Stephen ile Jane Wilde arasındaki muhteşem beraberlik 30 yıl dolduğunda ayrılıkla sonuçlanır. Stephen ona yardıma gelen ve kendisini ifade edebilmesine destek veren Elaine Mason’a yakınlık duyar ve sonunda evlenirler. Ancak bu evlilikte 2006’da sona erer.
Hawking, karadelikler ve görelilik teorisi ile ilgili yaptığı önemli çalışmalarla bilinmekteydi. Roger Penrose ile birlikte Einstein’ın Uzay ve Zamanı kapsayan Genel Görelilik Kuramının, Big Bang’le başlayıp karadeliklerle sonlandığını gösterdi. Bu sonuç Kuantum mekaniği ile Genel Görelilik Kuramı’nın birleştirilmesi gerektiğini ortaya koyuyordu. Bu yirminci yüzyılın ikinci yarısının en büyük buluşlarından biriydi. Bu birleşmenin bir sonucu da karadeliklerin aslında tamamen kara olmadığını, fakat radyasyon yayıp buharlaştıklarını ve görünmez olduklarını ortaya koyuyordu. Diğer bir sonuç da evrenin bir sonu ve sınırı olmadığıydı. Bu da evrenin başlangıcının tamamen bilimsel kurallar çerçevesinde meydana geldiği anlamına geliyordu.
Sözün özü olarak Hawking, son dönemlerde insanlığı Yapay Zekâ ve nükleer felaketler gibi tehlikelere karşı uyarmasıyla gündeme gelirken küresel ısınma ve nükleer savaş yüzünden insan ırkının geleceğinin, eğer uzun bir gelecek olacaksa, uzayda olacağını belirtmiştir… “Yaşamın olduğu yerde, umut da vardır” diyen Hawking’i sevgi ve saygıyla anıyorum…
Ali Haydar KOYUN
Yazar/Engelli Aktivist
E-Posta: alihaydarkoyun@hotmail.com
Facebook, Twitter, İnstagram: @alihaydarkoyun
Cevapla